Osteokondroz, kök nedeni intervertebral diskte dejeneratif değişiklikler olan omurganın kronik bir patolojisidir. Hastalığın ilerlemesiyle birlikte, omurganın diğer yapıları da patolojik sürece dahil olur - omur gövdeleri, omurlar arası eklemler, bağlar vb.
Hastalık her yaştan insanı etkiler. Yakın zamana kadar, osteokondroz yaşlıların çokluğu olarak kabul edildi, ancak son zamanlarda bu hastalığın gençler arasında görülme sıklığında bir artış ortaya çıktı. Hem kadınlar hem de erkekler eşit sıklıkta hastalanır.
Osteokondroz neden oluşur?
Osteokondrozun ne olduğunu daha iyi anlamak için, oluşumunun nedenleri ve mekanizması üzerinde kısaca durmak gerekir.
Omurganın osteokondrozunda patolojik değişikliklerin oluşumu yavaş yavaş gerçekleşir. Yıllar genellikle intervertebral kıkırdaktaki patolojik sürecin başlangıcından osteokondrozun ilk semptomlarının tezahürüne kadar geçer.
Osteokondroz nedenleri
Omurga sağlığı birçok olumsuz faktörden doğrudan etkilenir. Etkileri uzun süre devam ederse, bunun sonucu omurga yapılarında patolojik değişikliklerin ortaya çıkmasıdır. Bu da osteokondroz oluşumuna katkıda bulunur.
Örneğin, osteokondrozun ne olduğu, hareketsiz bir yaşam tarzı süren, aşırı kilolu insanlar tarafından iyi bilinir. Aşırı fiziksel aktivite, sırt ve boyun yaralanmaları, bazı somatik hastalıklar da bu patolojinin gelişmesine neden olabilir. Ağırlaştırılmış kalıtım ve yaşlılık, disklerin kıkırdak dokusunda dejeneratif hasarın gelişmesine yol açan doğrudan faktörlerdir.
Osteokondroz nasıl gelişir?
Osteokondrozun gelişim mekanizması (veya patogenezi) hala tartışmalıdır ve yeterince çalışılmamıştır. Bu hastalığın, omurganın yapılarında meydana gelen metabolik bozukluklar temelinde oluşması muhtemeldir.
Olumsuz faktörlerin etkisi altında, intervertebral diskin kıkırdak dokusunda genellikle geri dönüşü olmayan değişiklikler meydana gelir, ardından kademeli olarak yok edilir (veya tahrip olur).
Patolojik süreç daha sonra, deformasyonun gelişmesi ve çevreleyen yapılarda geri dönüşü olmayan değişiklikler ile omurun kemik dokusuna da yayılır.
Bu tür değişikliklerin intervertebral diskteki görünümü doğrudan anatomik nüanslarına bağlıdır:
- Kıkırdak dokusunun kendi kan besleme sistemi yoktur. Beslenmesi komşu omurların kemik dokusu tarafından sağlanır. Bu nedenle, omurgada yetersiz veya tersine aşırı fiziksel stres sonucu dolaşım bozuklukları olması durumunda, kıkırdak beslenmesi de zarar görür.
- Ayrıca kıkırdakta sinir lifleri yoktur. Sonuç olarak, intervertebral diskin fonksiyonel bir aşırı yüklenmesi ile, metabolizmanın aktivasyonunu tetikleyen bir sinir impulsunun iletimi zamansız olacaktır.
- İntervertebral diskin kıkırdak dokusunun kendi kendini iyileştirme (rejenerasyon) yeteneği, yapısal özellikleri nedeniyle yavaşlar.
Ayrıca, intervertebral disklerin kıkırdak dokusunda dejeneratif süreçlerin gelişimine ve osteokondroz oluşumuna açıkça katkıda bulunan başka faktörler de vardır.
Patolojik değişikliklerin aşamaları
Bu patolojinin patogenezi hakkındaki mevcut verilere dayanarak, intervertebral diskteki dejeneratif sürecin birkaç aşaması şartlı olarak ayırt edilebilir. Omurganın osteokondrozunun aşamaları:
- İlköğretim. Diskin kıkırdak dokusu mekanik etkiler altında yapısal değişikliklere uğrar - işlev bozukluğu meydana gelir. Diskin yüzeyinde, boyut ve derinlikte farklı çatlakların görünümü ile karakterizedir. Daha sonra bu çatlaklar çıkıntılara (fıtık) dönüşür.
- Orta düzey. Omurların patolojik hareketliliği nedeniyle omurganın etkilenen bölgesinin kararsızlığının ortaya çıkması ile karakterizedir. Bu durumda, omurganın ana işlevlerinden biri olan koruyucu işlev bozulur. Kemik kanallarında akan sinir ve damar gövdeleri savunmasız hale gelir. Hastalığın canlı klinik semptomları gelişir.
- Sonlu. Etkilenen kıkırdak dokusunun daha kaba ve daha yoğun bir fibröz olanla değiştirilmesi vardır. Aynı zamanda, intervertebral fıtıklar kaybolur. Ve omurların patolojik hareketliliği, hareketliliklerinin keskin bir şekilde kısıtlanmasıyla değiştirilir. Genellikle omurilik segmentlerinin sıkışma belirtilerinin gelişmesiyle birlikte omurilik kanalının daralması vardır.
Bu nedenle, hastalığın her aşaması, osteokondroz tedavisi için yöntemlerin seçiminde şüphesiz önemli bir rol oynayan kendi spesifik semptomlarının varlığı ile karakterize edilir.
Klinik bulgular
Omurganın osteokondroz belirtileri, omurların kemik dokusundaki değişiklikler olarak ortaya çıkar. Hasta oldukça uzun bir süre herhangi bir şikayette bulunmayabilir.
Hastalık, alevlenme ve remisyon aşamalarının birbirinin yerini aldığı kronik bir seyir ile karakterizedir.
Genellikle, provoke edici faktörlerin etkisi altında bir osteokondroz alevlenmesi meydana gelir: fiziksel aşırı zorlanma, hipotermi, örneğin bir rüyada veya işte, rahatsız edici bir konuma uzun süre maruz kalma, vb.
Bu hastalığın patolojik sürecin lokalizasyonuna ve kıkırdak ve kemik dokusundaki yapısal değişikliklerin ciddiyetine bağlı olarak birçok semptomu vardır. Tüm bu semptomlar birkaç sendromda gruplandırılabilir. Oldukça sık birleştirilirler.
radiküler sendrom
Omurga osteokondrozu olan hemen hemen tüm hastalarda görülür. Bu sendromun ortaya çıkmasında, omurganın patolojik olarak değiştirilmiş yapıları tarafından omurilik sinirlerinin köklerinin sıkışması (sıkışması) rol oynar.
Radiküler sendromun ana belirtisi, önemli sayıda vakada karşılık gelen kökün innervasyonu boyunca yayılabilen (ışınlama) ağrıdır. Yukarıdan aşağıya doğru yayılan ağrı ile karakterizedir. Örneğin bel bölgesi etkilenirse kalça ağrır ve bacağa verir.
Gövde veya boynun dönmesi, fiziksel aktivite ile ağrının yoğunluğu artar. Ağrı duyumları kesme, çekme, pişirme olarak karakterize edilir.
Ayrıca, ağrı sendromu ile birlikte, etkilenen bölgede, artış türüne (hiperestezi) göre hassasiyet ihlali belirtileri ve ayrıca hassasiyet bozuklukları, uyuşukluk gelişir.
Hastalık ilerler ve kompresyon nedeni ortadan kaldırılmazsa, hiperestezinin yerini hipoestezi (hassasiyette azalma) alır ve buna sıklıkla etkilenen omuriliğin fonksiyon kaybı semptomları eşlik eder.
omurga sendromu
Bu sendrom, omuriliğin sıkışması sonucu gelişir. Bu tür sıkıştırmanın en yaygın nedeni, intervertebral bir fıtıktır.
Duyarlılıkta, sıcaklığa ve ağrı uyaranlarına tepkilerde artan bir azalma vardır. Hem uzuvlarda hem de gövdede ilerleyici kas güçsüzlüğü gelişir. Paretik veya paralitik semptomlar sıklıkla oluşur.
Vejetatif-vasküler sendrom
Bu sendrom en sık spinal osteokondrozun servikal ve servikotorasik lokalizasyonunda gelişir.
Osteokondrozdaki vasküler bozuklukların nedeni, omurganın kemik kanallarından geçen büyük damarların refleks spazmı veya mekanik sıkışmasıdır. Bu durumda, beynin veya ekstremitelerin ana arterlerinin iskemik dolaşım bozukluğuna benzeyen çeşitli semptomlar gelişebilir. Bu genellikle teşhis hatalarının nedenidir.
Ek olarak, çeşitli vejetatif bozukluklar sıklıkla gelişir. En çok kadınlarda belirgindir (duygusal kararsızlık, uyku bozuklukları, adet düzensizlikleri vb. ).
iç organ sendromu
Kalbin projeksiyonunda, gastrointestinal sistem organlarında vb. Ağrı oluşumu ile karakterizedir. Genellikle bu tür hastalar, herhangi bir somatik hastalık için uzun süre ve kesinlikle başarısız bir şekilde tedavi edilir.
Örneğin göğüs bölgesi etkilenmişse göğüs kafesinin arkasında angina pektorise benzeyen ağrı oluşabilir. Genellikle kalp atışının refleks hissi vardır.
Teşhis ilkeleri
Karakteristik semptomlara ek olarak, ek muayene yöntemleri hastalığın belirlenmesinde ve evrelemede önemli bir rol oynar - omurganın röntgeni, bilgisayarlı ve manyetik nükleer tomografi.
Endikasyonlara göre, örneğin EEG, EKG, kan damarlarının Doppler taraması vb. Gibi diğer yöntemler gerçekleştirilir.
Osteokondroz tedavisi
Omurganın osteokondrozunun tedavisi entegre bir yaklaşımdır. Bir veya başka bir tedavi yöntemi seçerken, omurganın yapılarına verilen hasarın derecesini, klinik belirtilerin doğasını ve ciddiyetini ve ayrıca hastalığın seyrinin aşamasını (alevlenme veya remisyon) değerlendirmek gerekir. .
Omurganın osteokondrozunun tedavisinde önemli bir rol, hastalığın alevlenme sıklığını azaltmayı ve omurların ve omurlararası disklerin yapısını korumayı amaçlayan önleyici tedbirlerle de oynanır.
Bir alevlenme sırasında taktikler
Bu dönemde hastalığın tedavisi için önemli bir koşul, omurganın etkilenen bölgesinin geri kalanının oluşturulmasıdır. Bunu yapmak için, hastaya etkilenen vertebral segmentte hareketsizlik yaratmak için çeşitli cihazların kullanımıyla yatak istirahati verilir.
Bazı durumlarda nörolojik departmanda hastaneye yatış gerekir.
Tıbbi tedavi
Osteokondrozda ağrının yoğunluğunu azaltmak için çeşitli ilaçlar reçete edilir:
- steroidal olmayan antienflamatuar ilaçlar (NSAID'ler);
- analjezik;
- kas gevşeticiler.
Kullanımlarının etkisinin yokluğunda, lokal anesteziklerin kullanımı ile etkilenen bölgenin innervasyonunun blokajlarının reçete edilmesi tavsiye edilir.
Osteokondrozun servikal lokalizasyonu ile beynin dolaşım bozuklukları sıklıkla gelişir. Bu tür belirtileri azaltmak için, beyin kan akışını iyileştiren ilaçlar reçete edilir. Semptomatik ilaçların kullanılması da gereklidir - bulantı ve kusmanın giderilmesi, vestibüler bozuklukların iyileştirilmesi, vb.
Ek olarak, vitamin müstahzarları (özellikle B grubu), antioksidanlar ve diğer bazılarının reçete edilmesi tavsiye edilir.
Fizyoterapi prosedürleri
Osteokondroz ile fiziksel faktörlerle tedavi geniş uygulama alanı bulmuştur. Hem alevlenme sırasında hem de hastalığın remisyon aşamasında çeşitli fizyoterapi yöntemleri kullanılır:
- Akut dönemde ultraviyole ışınlama, elektromanyetik alanlarla tedavi (UHF), diadinamik akım vb.
- Remisyon aşamasında, çeşitli ilaçlar, indüktotermi, ultrason ve çeşitli balneoterapi türleri ile elektroforez reçete edilir.
Remisyon aşamasındaki taktikler
Hastalığın akut belirtileri azaldıktan sonra hastalığın tedavisi devam eder. Bu tür bir tedavinin amacı, alevlenmelerin sıklığını azaltmak ve omurganın kemik ve kıkırdak dokusunun yenilenmesini teşvik etmektir.
Hastalığın akut dönemi için reçete edilen ilaç tedavisi devam etmektedir. Bu süre zarfında kondroprotektörler kullanılabilir - kıkırdak durumunu iyileştiren ajanlar.
Fizyoterapi yöntemlerinin yanı sıra masaj ve fizyoterapi egzersizleri de kullanılmaktadır.
Masaj
Masajın ana etkisi, etkilenen bölgedeki kan dolaşımını iyileştirmeyi ve kas korsesini güçlendirmeyi amaçlar. Ayrıca, masaj hareketlerinin profesyonel performansı, genellikle bu patolojiye eşlik eden kas spazmını gidermenizi sağlar.
Bu nedenle masaj, bu tedavi yöntemine hakim, özel olarak eğitilmiş bir uzman tarafından yapılmalıdır. Yanlış veya okuma yazma bilmeden yapılan masaj, komplikasyonların gelişmesine veya hastalığın alevlenmesine neden olabilir.
Terapötik egzersiz (LFK)
Dozlu ve özel olarak seçilmiş fiziksel egzersizler, egzersiz tedavisinin temelini oluşturur. Bu tür egzersizlerin kompleksi, her hasta için doktor tarafından ayrı ayrı seçilir. Egzersiz terapisi egzersizlerinin seçim ilkesi, omurganın etkilenen bölgesindeki fiziksel yükü azaltmaktır.
Fizyoterapi egzersizlerinin etkisi, etkilenen bölgeye kan akışını ve lenf akışını iyileştirmeyi, kas dokusunu güçlendirmeyi amaçlar.
Bu egzersizler her gün yapılmalıdır. Genellikle, önce bir eğitmen ile bireysel veya grup dersleri yapılır, daha sonra hasta evde bağımsız olarak bir dizi egzersiz yapabilir.
alevlenmelerin önlenmesi
Omurganın osteokondrozunun alevlenmelerinin önleyici tedbirleri, tüm provoke edici faktörleri ortadan kaldırmayı amaçlar:
- Uzun süre ayakta durma ve oturma sırasında doğru duruş ve duruşu izlemek gerekir.
- Uzun süreli statik stres için (örneğin, bir bilgisayarda çalışmak), doktorunuz tarafından önerilen bir ısınma veya bir dizi egzersiz yapmanız gereken düzenli molalar vermek yararlıdır.
- Hipotermiden kaçınılmalıdır.
- Osteokondroz ile düzgün uyumak, uyuyacak bir yere dikkat etmek önemlidir - bir yatak ve bir yastık. İdeal olarak, ortopedik olmalıdırlar.
- Zorunlu, aşırı vücut ağırlığının azaltılması ve eşlik eden somatik ve endokrin patolojinin zamanında düzeltilmesidir.
Ve omurga hastalığının en ufak belirtileri ortaya çıktığında, doktora gitmeyi geciktirmemelisiniz. Sonuçta, omurganın osteokondrozunun tedavisi ne kadar erken başlarsa, sonuçları o kadar iyi olur.